YARGITAY KARARLARI

T.C
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
ESAS: 2016/12987
KARAR: 2018/10262

“İçtihat Metni”
Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, sahte sigortalılık nedeniyle iptal edilen sigortalılık sürelerinin fiili çalışmaya dayandığının tespiti ile aksine kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dahili davalı … Şifalı Bitkiler Gıda İnş. Taş. ve … Eğt. Ltd. Şti nden, davacıya ait 01.08.2007 – 05.09.2007, 01.02.2008 – 30.06.2008 ve 01.08.2008 – 31.12.2009 tarihleri arasındaki bildirimlerin iptal edilmesine dair kurum işleminin iptali ve bildirimlerin fiili çalışmaya dayalı olduğunun tespiti istemli işbu dosyada, mahkemece belirtilen gerekçeler ışığında davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına göre, ilgili şirket hakkında yapılan vergi tahakkuku ile şirket ödemeleri, işyeri elektrik abonelik bilgileri ve sarfiyatlar, kurum denetmeni tarafından yapılan tespitler ve diğer deliller nazarında, işyerinin 26.07.2008 tarihine kadar faal olduğu belirgin olup, bu tarih sonrasına ilişkin red kararı yerinde görülmüştür. 01.08.2007-05.09.2007 ile 01.02.2008 ile faaliyetin son bulduğu tarih olan 26.07.2008 tarihleri arasındaki dönem yönünden yapılan araştırma ise eksik araştırmaya dayalıdır.
Sahte sigortalılığa dayanan davalar hizmet tespiti içerikli olmakla, davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesi ile 5510 sayılı Yasa’nın 86. maddesinde bu tür hizmet tespiti davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması halinde somut bilgilere dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen komşu işyeri çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen diğer tanıklarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunlu olup mahkemece, tarafların sunduğu deliller ile yetinilmemeli, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri esas alınarak kendiliğinden araştırma ilkesi benimsenmeli, sigortalılığın kabulü ve hüküm altına alınabilmesi için hizmet akdinin ve eylemli çalışmanın varlığı ortaya konulmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, mahkemece her ne kadar Kurum denetmeni tarafından 26.07.2008 tarihine kadar çalışması tespit edilen bordrolu çalışanların bir kısmının ifadesine başvurulmuş ise de, ifadesine başvurulmayan …, …, …’ın da bilgilerine başvurularak, çalışmanın fiili olup olmadığı araştırılıp elde edilecek sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırmaya dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 05.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.