İDARİ İŞLEME KARŞI DAVA AÇILMAMIŞ OLMASININ TAM YARGI DAVASININ INCELENMESINE ENGEL TEŞKIL ETMEYECEĞI HAKKINDA.
T.C.
DANIŞTAY
14. DAİRE
E. 2011/7956
K. 2012/6213
T. 28.9.2012
• TAZMİNAT DAVASI ( İtirazda Bulunulan Maili İnhidam Raporuna İtirazın Reddedilmesinden Sonra Binanın Yıktırılması Nedeniyle – İşlemin İptali İstemiyle Dava Açılmamasının Zararın Tazmini İstemiyle Açılan Davanın Esasının İncelenmesine Engel Oluşturmayacağı )
• DOĞRUDAN TAM YARGI DAVASI AÇILMASI ( Bir İşlemin İptali İstemiyle Dava Açılmaması – Sözkonusu İşlem Nedeniyle Uğranılan Zararın Tazmini İstemiyle Açılan Davanın Esasının İncelenmesine Engel Oluşturmayacağı )
• İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİYLE DAVA AÇILMAMASI ( İtirazda Bulunulan Maili İnhidamnRaporuna İtirazın Reddedilmesinden Sonra Binanın Yıktırılması – Doğrudan Tazminat Davası Açma Hakkı Bulunduğu/Tazminat İsteminin İncelenmesine Engel Teşkil Etmeyeceği )
• MAİLİ İNHİDAM RAPORUNA İTİRAZIN REDDEDİLMESİ ( İşlemin İptali İstemiyle Dava Açılmaması – Binanın Yıktırılması Sonrasında Zararın Tazmini İstemiyle Açılan Davanın Esasının İncelenmesine Engel Oluşturmayacağı )
2577/m. 12
3194/m. 39
ÖZET : Maili İnhidam Raporu düzenlenerek 10 günlük süre verilerek yapının yıkılması istenmiş, davacı vekili tarafından davalı idareye itirazda bulunulmuş, bu itiraz reddedilmiştir. Binanın yıktırılması nedeniyle uğranıldığı öne sürülen zararın tazmini istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
Bir işlemin iptali istemiyle dava açılmaması, 2577 sayılı Kanun’un 12. maddesi kapsamında, sözkonusu işlem nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemiyle açılan davanın esasının incelenmesine engel oluşturmaz.
İstemin Özeti : Isparta İdare Mahkemesi’nin 10/07/2009 günlü, E:2009/83, K:2009/686 sayılı kararının; usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : Osman Hazır
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Ondördüncü Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, Isparta İli, Merkez Kepeci Mahallesi, … Sokak No: … adresinde bulunan davacıya ait binanın maili inhidam durumunda olduğu gerekçesiyle yıkılmasından dolayı uğranıldığı öne sürülen 15.000,00-TL maddi, 1.000,00-TL manevi olmak üzere toplam 16.000,00-TL zararın yıkım tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; davacıya ait binanın yıktırılmasına yönelik olarak tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılmış bir dava ve bu konuda verilmiş bir yargı kararı bulunmadığından, işlemin hukuka aykırı olup olmadığının ortaya konulamadığı, bu nedenle, idarenin “kusur” esasına göre tazminle sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı Yasa’nın “İptal ve Tam Yargı Davaları” başlıklı 12.maddesinde; ilgililerin haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştaya ve İdare ve Vergi mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilecekleri kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; Isparta İli, Merkez Kepeci Mahallesi, … Sokak No: … adresinde bulunan davacıya ait binanın tehlike arz ettiğinden bahisle, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 39. maddesi gereğince 18.11.2008 tarihinde Maili İnhidam Raporu düzenlenerek 19.11.2008 tarih ve 2472 sayılı işlemle 10 günlük süre verilerek yapının yıkılmasının istendiği, davacı vekili tarafından 24.11.2008 tarihinde davalı idareye itirazda bulunulduğu, 28.11.2008 tarih ve 2744 sayılı işlemle bu itirazın reddedildiği,
08.01.2009 tarihinde binanın yıktırılması nedeniyle uğranıldığı öne sürülen 15.000,00-TL maddi, 1.000,00-TL manevi olmak üzere toplam 16.000,00-TL zararın tazmini istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan Yasa hükmüne göre; idari işleme karşı dava açılmaksızın doğrudan tazminat davası açma hakkının bulunduğu ve idari işleme karşı dava açılmamış olmasının bu davadaki istemin incelenmesine engel teşkil etmeyeceği açık olduğundan İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Bu durumda tazminat isteminin incelenmesi ve 3194 sayılı İmar Kanun’un 39. maddesi uyarınca davacının yapısının yıkılmasında idarenin sorumluluğunun bulunup bulunmadığının ortaya konulması suretiyle dava hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, Isparta İdare Mahkemesi’nin 10/07/2009 günlü, E:2009/83, K:2009/686 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 28.09.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi